Mấy ngày gần đây có nhiều bạn nhắn hỏi mình là mình đã học tiếng Anh như thế nào? Học từ năm lớp mấy? Học từ vựng ra sao? Học nghe, học giao tiếp….
Mình xin thưa là mình cũng không phải dạng xuất sắc tiếng Anh, trình của mình cũng chỉ ở mức bình thường thôi, tuy nhiên nếu các bạn muốn mình chia sẻ kinh nghiệm học thì mình có thể chỉ ra một số điểm chung nhất mà các bạn nên làm thử.
Bắt đầu từ bản thân mình trước. Mình cũng như đại đa số các bạn, lớp 6 mới bắt đầu “apple” “I’am fine”… Thời điểm đó, mình yêu thích những môn như Văn, Lý, Địa,… nên tiếng Anh đối với mình chỉ là môn “quay cóp”, thực sự mình chẳng thể nào nhét nổi 9 cái thì cơ bản và một tá quy tắc văn phạm cùng một động từ bất quy tắc… giai đoạn đó mình khổ sở biết bao, chỉ thầm cám ơn đứa bên cạnh hay cho mình chép bài :v chứ không mình cũng chẳng biết làm sao :3
Đến tận năm lớp… 12 mình mới ý thức tầm quan trọng của tiếng Anh khi mà bạn bè đứa nào đứa nấy grammar ào ào, du học ầm ầm, và quan trọng là kỳ thi tốt nghiệp và đại học sắp tới, mình dĩ nhiên là không muốn bị “knock out”. Mình nói dong dài cái việc mình học tiếng Anh trễ là vì mình muốn nhắn nhủ các bạn là học thì bao nhiêu tuổi bắt đầu học cũng được, đừng bi quan chuyện lớn rồi học không được hay nói nôm na nhiều anh chị tâm sự với mình là “già rồi học không vô”… Đừng để nó cản trở ước mơ của bạn nhé ^^.
Tiếp tục với hành trình học tập của mình. Đứng trước ngưỡng cửa đại học mình nghiêm túc nhìn nhận lại tiếng Anh của mình, quả thật dường như con số 0. Thế mình phải bắt đầu từ đâu?
Trước hết là ngữ pháp.
Mình đọc sách ngữ pháp thì nói dong dài mệt mỏi lắm. Theo mình thì quan trọng nhất khi học ngữ pháp là vừa học chủ điểm nào xong thì làm bài tập về chủ điểm đó ngay. Mình tìm mãi cuối cùng chọn mua quyển English Grammar in Use. Mình thấy quyển này khá lợi hại. Mỗi chủ điểm ngữ pháp đều có mô phỏng tình huống cụ thể, ví dụ và chú giải chi tiết, sau đó là bài tập.
Tổng cộng có 136 bài. Mỗi ngày 1 bài thôi, không cần nhiều. Cứ học hết 5 bài lại ôn tập một lần. Kiên trì nhé các bạn. Đừng nói ngữ pháp không quan trọng khi giao tiếp, nó chỉ là không quá quan trọng thôi chứ còn không có ngữ pháp thì bạn biết nói làm sao, nói như thế nào?
Tiếp theo là học từ vựng.
Ngày xưa mình hâm mộ nhóm TVXQ của Hàn thế là mình toàn xem game show của họ bằng tiếng Anh - Engsub (Vì đợi Vietsub thì lâu quá). Vì mình muốn hiểu họ nói gì (động lực ghê lắm) nên cứ tới từ mình không hiểu là mình lại bấm dừng rồi tra từ điển. Và vì cái từ mình tra nó gắn liền với một tình huống cụ thể hài hước nào đó nên là mình cứ nhớ mãi. (Các bạn đừng bài xích sở thích Hàn họ này nọ nhé, vì nếu biết cách thì nó chính là động lực học tập tốt lắm ấy, mình còn nhớ như in cái anh mình thích trong nhóm bảo là không học đàng hoàng thì đừng tự nhận là fan của tôi, thế là lại có quyết tâm học :3).
Ngoài ra mình còn nghiện Disney Chanel. Hầu như cứ rảnh đôi chút là mình lại xem. Thằng em mình từ nhỏ nghe Disney Chanel luyên thuyên mãi, khả năng nghe của nó còn tốt hơn mình. Nhiều khi nó nghe ra mà mình thì còn phải hỏi nó cái nhân vật kia đang nói gì vậy >_<!. Bên cạnh đó là phim ảnh nè, nhạc nè,.. cái nào mình cũng vừa xem, vừa nghe, vừa nhìn engsub hết.
Vấn đề là khi bạn gắn tiếng Anh với 1 động lực yêu thích nào đó, nó sẽ trở nên thú vị hơn. Nhắc tới đây thì mình lại càng nhớ, ngày xưa, tiếng Anh từ vựng chẳng biết nhiều, vậy mà mình vẫn xin vào đội dịch và sub film cho một số diễn đàn. Mình cực lắm í, các bạn khác biết rồi, dịch nhanh còn mình thì cứ hở chút là tra từ… nhờ vậy mà dịch xong 1 tập phim là từ vựng của mình lại được bổ sung kha khá. Và quan trọng là rất khó quên nhé. Bạn mà thử đi dịch phim đi rồi biết, mấy cái lời thoại của nhân vật ấy, nó cứ ám vào đầu mình hoài luôn.
Cách học khác là học theo kiểu mind map. Cách này hàn lâm hơn là cái kiểu của mình. Mình không hay làm theo nhưng khoa học chứng minh là hiệu quả đấy. Mind map nói nôm na là từ một từ vựng ban đầu, bạn dùng nó để liên tưởng kéo theo những từ vựng khác. Ví dụ khi nói về chủ đề Traveling. Bạn tiếp tục tìm tòi những từ có liên quan và lặp thành hệ thống. Hoặc theo ví dụ sau:
Nếu bạn có hoa tay một chút, vẽ vời đủ kiểu thì lại càng nhớ lâu hơn. Hình ảnh sẽ khiến bạn khắc ghi rõ ràng hơn là câu chữ.
Một nguyên tắc chung là đọc càng nhiều tài liệu, báo chí càng tốt. Gặp từ khó thì tra. Đọc lại mà quên thì lại tra. Chốt 1 câu vẫn là kiên trì.
Dạo này thì mình hay bổ sung từ vựng bằng quyển này:
Những bài đọc trong này cực kỳ lý thú nhé. Mình không những học tiếng Anh giao tiếp mà còn biết thêm nhiều kiến thức hay nữa. Sau mỗi bài đọc, lại có bài tập ôn từ vựng. Vì chủ đề rất thực tế nên từ vựng mà bạn học được cũng thực dụng lắm, không xa vời đâu ^^. Bạn nào mà học IELTS thì cũng đừng mải miết luyện đề nữa, mua mấy quyển như thế này để mở rộng kiến thức thì sau này thi viết, thi nói IELTS bạn cũng có nguồn phong phú để tham khảo.
Học nói, học giao tiếp thì sao ta?
Đã nói là giao tiếp thì nhất thiết phải kiếm người để giao tiếp. Ngày xưa mình có tham gia một hội nói chuyện với người nước ngoài hay off vào thứ bảy hoặc chủ nhật ở mấy cái công viên gần chợ Bến Thành á hay là khu nhà thờ Đức Bà. Thường có hai ba anh chị người nước ngoài, các bạn chia nhau ra, mỗi top xoay quanh 1 người và bắt đầu nói bất cứ gì tùy thích. Dĩ nhiên là nếu bạn mắc cỡ, e ngại các kiểu thì thôi miễn tham gia vì bạn sẽ bị lạc lõng trong khi người khác cứ cố gắng giành nói để được luyện tập.
Giao tiếp là hoạt động của một nhóm từ 2 người trở lên, bạn phải tự tin, nói sai cũng được, nói đúng cũng được miễn có nói là được (đừng nói gì vô nghĩa hay bất lịch sự là được).
Còn nếu không có người giao tiếp thì luyện nói một mình vậy. Mình hãy tự đề ra những chủ đề cho bản thân và nghiêm túc như thể mình chuẩn bị nói với hàng trăm người về chủ đề đó. Mình cũng bỏ công chuẩn bị power point nè, tìm hiểu tư liệu nè,… nhiều khi lảm nhảm một mình trong phòng với các bạn thú bông mà mẹ mình cứ nghĩ đầu óc mình có vấn đề, bắt ngừng học ngay (T__T) nhưng mình cam đoan với các bạn là hiệu quả thôi rồi luôn ^^.
Học nghe?
Học nghe thì đơn giản lắm, lúc bạn xem phim, nghe nhạc, xem bản tin thời sự,… có thể bạn không hiểu nhưng cứ cố gắng nghe nhiều chừng nào hay chừng nấy. Mình có nói bạn về thằng em mình rồi đấy, nó xem Disney chanel từ trước khi nó đi học mà nó nghe kinh phết, ở cái khoản nghe mình bái nó làm sư phụ.
Bạn nào muốn luyện nghe cao cấp thì nghe bản tin nha, cứ CNN rồi BBC làm tới. Nhưng yếu tố để nghe tốt có 2 thứ một là từ vựng, hai là phát âm.
Càng biết nhiều từ, khả năng bạn nghe tốt càng cao. Vì bạn đã thân thuộc về từ đó nên nhận diên dĩ nhiên là nhanh hơn. Phát âm chuẩn cũng vậy. Phát âm 1 từ càng chuẩn thì khả năng nghe ra từ đó sẽ tốt hơn. Đó là hiển nhiên thôi bạn, vì não bộ của chúng ta sẽ nhạy với những gì mà chúng ta tin chắc nó là như vậy J
Gợi ý: xem thêm Luyện tiếng Anh giọng Mỹ hay giọng Anh/ 10 kênh youtube giúp học tiếng Anh tốt nhất
Tài liệu nghe thì có ở khắp mọi nơi, không khó, bạn chỉ cần kiếm ra cái gì bạn thích và ngồi luyện thôi.
Cuối cùng kết lại là kiên trì. Bạn nào kiên trì làm như mình nói 12 tuần đi. Bao tiến bộ! Chúc các bạn có đủ lòng kiên trì và nhiệt huyết để theo đến cùng!